Hiện nay, việc tiêu thụ điện năng cho sản xuất một tấn phôi thép ở Việt Nam theo thống kê là gấp đôi một số nước trong khu vực. Các doanh nghiệp Thép Việt Nam đã bắt đầu áp dụng các biện pháp tiết kiệm, sử dụng năng lượng và đem lại hiệu quả bước đầu.

Các giải pháp tiết kiệm năng lượng được đưa ra đã góp phần giảm chi phí đáng kể trong sản xuất thép

Theo ông Trịnh Văn Hoàn, phòng Quản lý năng lượng, Tổng công ty Thép Việt Nam: Nước ta hiện có 65 dự án sản xuất gang thép có công suất từ 100.000 tấn mỗi năm trở lên. Mặc dù, các nhà máy thép mới sử dụng chưa tới 50% công suất thiết kế nhưng hàng năm tiêu thụ khoảng 3,5 tỷ kWh điện. Tổng năng lượng tiêu thụ hàng năm ngành Thép chiếm tỷ trọng khoảng 6% tổng năng lượng tiêu thụ toàn ngành công nghiệp cả nước.Tại Việt Nam, điện năng tiêu thụ cho 1 tấn phôi thép thành phẩm khoảng 700 kWh (trong khi nhiều nước chỉ khoảng 350 kWh). Tuy nhiên, tiềm năng tiết kiệm năng lượng tại các nhà máy thép lại khá cao. Chính vì vậy, việc lựa chọn những giải pháp tiết kiệm năng lượng nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả sản xuất, kinh doanh là điều các doanh nghiệp thép cần hướng tới tại thời điểm này.

Nhiều giải pháp tiết kiệm năng lượng hiệu quả

Trước những đòi hỏi về sử dụng năng lượng hiệu quả, nhiều nhà máy thép đã quan tâm và áp dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng. Có nhà máy luyện thép đã chuyển đổi dòng điện 210 kW sang 207 kW nhằm hạn chế lãng phí điện năng do mất điện đột ngột; Hệ thống đèn sợi đốt cũ không tiết kiệm điện đã được thay bằng hệ thống đèn compact tiết kiệm điện. Bên cạnh đó, do mỗi lần khởi động lại lò cao sẽ tốn rất nhiều năng lượng so với lò đang hoạt động nên nhà máy đã hạn chế tối đa thời gian máy ngừng và thời gian chạy không tải. Thêm vào đó, hiện tại, một số nhà máy đã bắt đầu sử dụng khí thải lò EAF để sấy nóng thép phế trước khi nạp vào lò. Nhờ vậy, thời gian nấu luyện, thời gian cấp điện giảm đi, giảm lượng điện tiêu thụ lò EAF và LF. Đồng thời, một số công ty thép còn chuyển đổi dùng dầu đốt FO sang dùng khí NG. Nhờ đó, hiệu quả tiết kiệm là 113.000 VND/T phôi.

Để giảm tiêu hao điện năng, có nhà máy thép đã đưa vào sử dụng bộ tái thu hồi nhiệt khí thải lò nung phôi thép. Bộ tái thu hồi nhiệt khí này đã hạ nhiệt độ khí thải được 200^oC (từ 672^oC – 472^oC). Đặc biệt, việc lắp đặt hệ thống vận chuyển phôi thép nóng từ máy đúc liên tục đến lò nung vôi, đảm bảo giữ nhiệt độ phôi thép ở mức khoảng 700^oC đã giúp giảm 0.3% lượng cháy hao kim loại trong lò nung, giảm chi phí nhân công, giảm sức lao động cho công nhân nạp lò vì thiết bị hoàn toàn tự động.

Theo đánh giá của các chuyên gia, ngoài những giải pháp đơn giản như: Cải tạo hệ thống chiếu sáng, thành lập nhóm quản lý, theo dõi sử dụng năng lượng, vấn đề đầu tư đổi mới công nghệ tiên tiến cần vốn lớn nên nhiều doanh nghiệp còn ngần ngại và chưa sẵn sàng đầu tư.

Đối với những giải pháp công nghệ hiện đại hơn như thay đổi công nghệ nung truyền thống sang công nghệ luyện consteel như nhiều quốc gia đã áp dụng, mức đầu tư còn cao hơn rất nhiều.

Bên cạnh đó, việc áp dụng những công nghệ tiên tiến cho các nhà máy thép tại Việt Nam bị hạn chế một phần do các lò gang đều có công suất nhỏ hơn 300 tấn, trong khi công nghệ luyện consteel cho hiệu quả tiết kiệm điện năng lớn nhưng cần mức đầu tư khá cao, từ 300 triệu USD cho một lò luyện thép công suất 500.000 tấn/ năm. Công nghệ này hiện vẫn vượt ngoài khả năng tài chính của phần lớn các doanh nghiệp sản xuất thép.

Cần có khu liên hợp gang thép lớn có thể tự sản xuất điện

Theo ông Trịnh Văn Hoàn, phòng Quản lý năng lượng, Tổng công ty Thép Việt Nam: Ngành Thép là hộ tiêu thụ năng lượng lớn, trọng điểm, có ảnh hưởng nhất định đến sự cân bằng năng lượng của toàn ngành công nghiệp. Chính vì vậy, cần từng bước xây dựng các khu liên hợp gang thép, các nhà máy luyện, cán thép quy mô đủ lớn, có khả năng tự sản xuất điện, nhiệt phục vụ nhu cầu riêng và cung cấp cho các hộ sử dụng bên ngoài, góp phần giảm tải nhu cầu điện, nhiệt năng của toàn xã hội.

Ngoài ra cần ưu tiên, khuyến khích áp dụng các giải pháp quản lý năng lượng, kỹ thuật công nghệ tiết kiệm năng lượng cho các danh nghiệp ngành thép, góp phần hạ giá thành sản phẩm, giảm phát thải ô nhiễm môi trường, giảm phát thải khí nhà kính, tăng khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững.

Theo tietkiemnangluong.com.vn

Đổi mới công nghệ sản xuất theo hướng thân thiện với môi trường và giảm thiểu mức phát thải khí nhà kính được cho là yếu tố then chốt để hướng đến nền kinh thế tăng trưởng xanh và bền vững. Hơn thế nữa, sản xuất xanh không chỉ giúp các DN giải quyết những thách thức về môi trường, mà còn biến những thách thức đó thành cơ hội “có một không hai” để tăng hiệu quả sản xuất. 

Thoát “bẫy” công nghệ thấp

Theo nhận định các chuyên gia tại hội thảo “Hiệu quả tài nguyên và sản xuất sạch hơn – RECP” vừa diễn ra tại Hà Nội, trước xu thế hội nhập quốc tế, sản xuất sạch hơn đã trở thành một trong những chiến lược quan trọng của nước ta. Trong quá trình sản xuất, sản xuất sạch hơn bao gồm bảo toàn nguyên liệu và năng lượng, loại trừ các nguyên liệu độc hại, giảm lượng và tính độc hại của tất cả các chất thải ngay tại nguồn thải. 

Đối với sản phẩm, sản xuất sạch hơn là giảm các ảnh hưởng tiêu cực trong suốt vòng đời của sản phẩm, từ khâu thiết kế đến thải bỏ. Còn đối với dịch vụ, sản xuất sạch hơn đưa các yếu tố về môi trường vào trong thiết kế và phát triển các dịch vụ.

Khi DN đã có nhận thức về sản xuất sạch hơn, DN đó có thể mở ra nhiều cơ hội tại thị trường mới, sản xuất các sản phẩm chất lượng cao hơn, giá bán cao hơn, đáp ứng yêu cầu về nguồn gốc sản phẩm khi xuất khẩu. 

Trong khi đó, chi phí sản xuất thì lại giảm đi. Điều này không chỉ cải thiện tình hình sản xuất kinh doanh của DN mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh của DN trên thị trường nội địa cả quốc tế.

Ở một góc độ khác, việc thay đổi công nghệ theo hướng tiết kiệm năng lượng, công nghệ sạch sẽ giúp cộng đồng DN thoát khỏi “bẫy” công nghệ thấp, rẻ từ Trung Quốc. Từ đó, thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu phát triển tự thân trong mỗi DN, tạo tiền đề cho một nền sản xuất “xanh” hơn và sự lớn mạnh của các thương hiệu quốc gia.

Cần một “gọng kìm” để thay đổi

Để hướng đến nền kinh tế tăng trưởng xanh, bền vững, việc đổi mới công nghệ trong sản xuất là yếu tố then chốt. Trong đó, DN cần thể hiện được vai trò quan trọng của mình bằng cách đầu tư để áp dụng công nghệ mới, thân thiện với môi trường và giảm thiểu mức phát thải khí nhà kính trên cơ sở các chính sách hỗ trợ của Nhà nước.

Ông Nguyễn Quang Vinh – Tổng Thư ký Hội đồng DN vì sự phát triển bền vững – cho biết: “Sản xuất xanh và sạch sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh cho DN, lợi ích mà sản xuất xanh và sạch hơn đem lại cho DN đã thấy rõ. Tuy vậy, vẫn còn nhiều DN cho rằng, bản thân họ vẫn chưa thực sự nắm bắt được hết các quy trình sản xuất sạch hơn, để từ đó áp dụng vào thực tiễn sản xuất”. 

Vì vậy, Nhà nước cũng đã có một số chính sách công cụ nhằm khuyến khích, như xây dựng các quy định mang tính pháp lý; thiết lập các công cụ kinh tế; đưa ra các biện pháp hỗ trợ; triển khai hướng dẫn xây dựng dự án sản xuất sạch hơn cho DN… Đây là những lợi thế để DN tiến tới sử dụng nhiều hơn mô hình sản xuất sạch hơn nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh, nâng cao chất lượng sản phẩm.

Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế T.Ư Vũ Xuân Nguyệt Hồng cho rằng, vấn đề cốt lõi là Nhà nước cần phải bảo đảm được gọng kìm đủ mạnh, vừa tạo sức ép, vừa tạo điều kiện hợp lý để các ngành tiêu hao nhiều nhiên liệu cơ cấu lại sản xuất, giảm cường độ tiêu thụ năng lượng trong thời gian tới. 

Sức ép có thể đến từ việc hình thành các quy định, tiêu chuẩn về định mức tiêu hao năng lượng của công nghệ, đặc biệt đối với các công nghệ được đầu tư mới; từ việc triển khai thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ và khoa học kiểm toán năng lượng và triển khai những biện pháp cần thiết nhằm mục tiêu giảm tiêu hao năng lượng đối với cả những hoạt động sản xuất đã đầu tư từ trước và những đầu tư mới. 

 Theo Moitruong.com.vn