Bắt buộc dán nhãn tiết kiệm năng lượng: DN phải làm gì?
Bộ Công Thương vừa ra thông báo, kể từ năm 2013, tất cả các sản phẩm điện gia dụng sẽ phải dán nhãn năng lượng. Ngoài ra, tất cả các sản phẩm có hiệu suất năng lượng thấp hơn mức tối thiểu quy định sẽ không được lưu thông. Vậy các DN phải làm gì để đáp ứng yêu cầu này?
Máy photocopy bắt buộc dán nhãn năng lượng từ 1/1/2015
Chương trình dán nhãn tiết kiệm năng lượng (TKNL) đã có nhiều sản phẩm được dán nhãn như: bóng đèn huỳnh quang compact; quạt điện, ballast điện tử, bình đun nước nóng của Cty VN Schneider; đèn huỳnh quang T8, ballast điện từ của Cty Vinakip, chóa đèn chiếu sáng đường phố của Cty Hapulico…
Được rất nhiều vẫn băn khoăn
Đối với DN, việc tham gia Chương trình dán nhãn TKNL sẽ mang lại nhiều lợi ích cả trước mắt lẫn lâu dài. Lợi ích trước mắt là tăng đầu ra cho các sản phẩm vì Chính phủ đã ra quyết định đối với các chương trình mua sắm công, các thiết bị được mua sắm phải đảm bảo được chứng nhận TKNL. Đồng thời, DN có các sản phẩm TKNL được hưởng ưu đãi vay vốn đầu tư tại các ngân hàng. Đây là hai cái “được” quan trọng rất đáng để các DN đầu tư ý tưởng, nhân lực cũng như tài chính để tham gia Chương trình. Về lợi ích lâu dài, việc dán nhãn TKNL cho các sản phẩm là một tiêu chí đánh giá ý thức tham gia sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả của DN.
Tuy nhiên, mục tiêu đầu tiên của DN khi dán nhãn TKNL là để người tiêu dùng phân biệt sản phẩm dán nhãn TKNL với những sản phẩm chưa dán nhãn, cũng như sự khác nhau giữa các sản phẩm của các DN. Từ đó, họ sẽ định hình cho mình hướng tiêu dùng phù hợp với mình nhất. Tuy nhiên, với sự nhốn nháo của thị trường hiện nay, mục tiêu của các DN khó lòng đạt được. Những sản phẩm “từa tựa” sản phẩm được chứng nhận TKNL rất đa dạng và khó kiểm soát chất lượng. VN đã có đèn compact được chứng nhận là sản phẩm TKNL thay bóng đèn sợi đốt với nhiều thương hiệu nổi tiếng như: Rạng Đông, Điện Quang, Philips… Mặc dù vậy, “phiên bản” của những sản phẩm này tràn lan khắp thị trường, thậm chí, còn có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Quốc. Điều đáng sợ hơn nữa là chúng có sức cạnh tranh ngang ngửa với các sản phẩm cùng loại của VN. Còn những sản phẩm TKNL “made in VN” hiện nay thường có giá cao hơn các sản phẩm khác cùng loại. Tâm lý không chắc chắn về nguồn gốc xuất xứ, cộng với sự thiếu tin cậy về tính năng tiết kiệm điện khiến người tiêu dùng rơi vào tình thế “không biết đâu mà lần”, còn các DN thì cảm thấy oan ức.
Giải quyết ra sao?
Đối với vấn đề phát động Chương trình dán nhãn năng lượng, nhãn TKNL, việc truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng là một vấn đề hết sức quan trọng. Nhiều Cty như Cty CP bóng đèn phích nước Rạng Đông đã có những chương trình triển khai giới thiệu về sự khác nhau của đèn compact và đèn sợi đốt. Văn phòng TKNL cũng đã phối hợp với EVN để thực hiện những chương trình tuyên truyền về TKNL. Đối với những chế tài xử phạt các DN có hành vi gian lận, những sản phẩm được lựa chọn sẽ được dán nhãn ép buộc và những sản phẩm không đủ tiêu chuẩn sẽ bị cấm lưu hành trên thị trường. Ông Lương Văn Phan – Phó Giám đốc Trung tâm Tiêu chuẩn chất lượng – Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng VN cho biết: “Bộ Công Thương đang có cơ quan quản lý thị trường. Cho nên sau này những hình thức thanh tra giám sát sẽ là chức năng của cơ quan quản lý thị trường thực hiện. Khi luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả có hiệu lực thi hành, mỗi năm 1 lần, Văn phòng TKNL sẽ tổ chức kiểm tra những sản phẩm đã được dán nhãn. Mẫu kiểm tra được lấy tại cả DN và trên thị trường để đảm bảo tính chính xác cho hoạt động kiểm tra. Đối với những trường hợp liên quan đến sự gian lận trên thị trường thì lực lượng công an được huy động vào cuộc”. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng có thể tham gia kiểm tra giám sát, nếu có nghi ngờ có thể gửi sản phẩm đến các cơ quan kiểm định để kiểm tra chất lượng sản phẩm.
Cuối cùng, khi quy định dán nhãn là bắt buộc, câu chuyện “được và mất” của DN sẽ không còn ý nghĩa. Chỉ còn lại là vấn đề quản lý và giám sát sao cho những sản phẩm TKNL thực sự TKNL với đầy đủ ý nghĩa của nó. Có như vậy mục tiêu và ý nghĩa của Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả mới thành công và đi vào cuộc sống.
Quy dịnh của Bộ Công Thương nêu rõ: kể từ năm 2013, tất cả các sản phẩm điện gia dụng sẽ phải dán nhãn năng lượng. Tất cả các sản phẩm có hiệu suất năng lượng thấp hơn mức tối thiểu quy định sẽ không được lưu thông. Các thiết bị văn phòng và thương mại như máy photocopy, bộ nguồn máy tính, tủ giữ lạnh thương mại và các thiết bị tiêu thụ năng lượng khác được khuyến khích dán nhãn năng lượng tự nguyện trước ngày 1/1/2014 và bắt buộc thực hiện kể từ 1/1/2015.
Theo Diễn đoàn Doanh nghiệp
